Gökyüzü Haritası Nedir?
Eğer gökyüzü haritası terimiyle yeni karşılaşmışsanız, aklınızda “Gökyüzü Haritası nedir?” gibi bir sorunun oluşması çok normal. Size bu uzun yazı boyunca gökyüzü haritasının tarihini ve nasıl oluşturulduğunu detaylıca anlatacağız. Ancak özetlemek gerekirse, gökyüzü haritası belirli bir konum ve belirli bir tarihte yıldızların gökyüzündeki görüntüsünün bilimsel olarak kayıt altına alınmış halidir.
Gökyüzü Haritamın Doğruluğundan Nasıl Emin Olabilirim?
Senin Gökyüzün olarak, müşterilerimizden en fazla aldığımız ikinci soru genelde “Gökyüzü haritamın doğru olduğundan nasıl emin olabilirim?” oluyor. Bu konuyla ilgili bugüne kadar yaptığımız çalışmaları ve gökyüzü haritasının arkasındaki bilimi sizlere detaylı bir şekilde açıklamak istiyoruz.
En başta şunu söylemek isteriz ki, seningokyuzun.com üzerinden satın alacağınız herhangi bir gökyüzü haritası asla ve hiçbir zaman standart bir şekilde üretilmez. Tamamen sizin ileteceğiniz bilgiler kullanılarak, yazılımcılarımız tarafından oluşturulmuş lisanslı programımız ile size özel olarak üretilir. Bu ilk satışa başladığımız 2018 yılından bu yana hep böyleydi, ve hiç değişmedi.
Gökyüzü Haritası Nasıl Oluşturuluyor?
Gökyüzü haritası ya da diğer adıyla yıldız haritası oluşturabilmek için internet üzerinde birçok program mevcut. Bunları yazımızın devamında teyit amaçlı olarak sizlere de ileteceğiz. Ancak bu programların çok büyük bir bölümü baskı yapabilmek için gerekli formatta indirme yapmaya izin vermiyor. Dolayısıyla bu programlar ile sadece görüntüleme veya teyit işlemi gerçekleştirebiliyorsunuz. Harita oluşturup indirebileceğiniz lisanslı programlar veya siteler de mevcut, ancak bunlar da genellikle ücretli oluyor. Ücretsiz olanlar da bizim tasarımlarımızda kullanabileceğimiz estetikte olmuyor.
Tam olarak bu sebeple, yaklaşık 1 yıl boyunca geliştirdiğimiz ve 2019 yılından itibaren kullandığımız tamamen bize ait bir program kullanıyoruz. Halihazırda siz de sitemiz üzerinden bu programa kolaylıkla ulaşıp önizleme yaparak sipariş oluşturabiliyorsunuz. Kullandığımız program, Avrupa Uzay Ajansı’nın yayınlamış olduğu Hipparcos kataloğu baz alınarak oluşturuldu. Eklediğimiz birçok özellikle birlikte, dünyada bir benzerinin olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Tabii ki bununla gurur da duyuyoruz. Programı biz hazırladığımız için, her ürünümüzde istediğimiz şekilde özelleştirerek kullanabiliyoruz. Bu da bize sınırsız bir yaratıcılık kazandırıyor. Örneğin, gökyüzü haritası kolye üzerinde tam doğruluk ile samanyolu galaksisi ekleyebiliyoruz. Ya da kolyeye eliptik ekseni tam doğruluk ile aktarabiliyoruz. Aynı zamanda 60’a yakın projeksiyon metodunu kullanarak daire şeklinden kare şekline, kare şeklinden yıldız şekline kadar birçok farklı şekil kullanabiliyoruz.
Tüm bu açıklamanın özeti olarak; evet, haritanız %100 doğruluk ile üretiliyor ve buna sonuna kadar güvenebilirsiniz. Yine de emin olamazsanız, aşağıda ileteceğimiz iki link üzerinden haritanızı teyit edebilirsiniz.
Gökyüzü Haritasının Arkasındaki Bilim
Haritayı kendi programımızla oluşturduğumuzu söylemiştik. Şimdi bunu biraz detaylandıralım. Oluşturduğumuz program, Avrupa Uzay Ajansı’nın 1989 yılında başlattığı Hipparcos misyonunda elde ettiği verileri kullanıyor.
Hipparcos Misyonu, 1989 yılında fırlatıldı ve 37 ay boyunca 120 binden fazla yıldızın hareketlerini, açılarını ve özdevinimlerini ( yaşadıkları değişimleri) inceledi. Ve bu veriler 1997 yılında Avrupa Uzay Ajansı tarafından yayınlandı. Bu sayede biz bütün yıldızların zaman içinde nasıl hareket ettiklerini biliyoruz ve artık tahmin de edebiliyoruz. X adında bir yıldızın 50 yıl sonra Türkiye’nin bir ilçesinden nasıl, ne kadar parlaklıkta ve hangi açıda görünebileceğini kolaylıkla bulabiliyoruz.
Tüm bu veriler toplanıp bir veritabanına işlendikten sonra, geçmiş veya gelecekteki herhangi bir tarih ve konum kullanarak gökyüzünü simüle edebiliyoruz.
Farklı konum ve tarihteki iki gökyüzü haritası birbirine benzeyebilir mi?
Evet. Aslında bunun sebebi çok basit. Gökyüzünde bugün gördüğünüz yıldız görüntüsü, 365 gün sonra, yani tam bir yıl sonra yine çok ufak farklılıklarla birlikte benzer bir görüntü oluşturuyor. Bu sebeple 30 Aralık 2021 saat 20.00’daki gökyüzü haritası ile 30 Aralık 2022 saat 20.00’daki gökyüzü haritası birbirine benzeyebilir.
Bilimsel olarak açıklamak gerekirse, yıldızların hiçbiri birbirlerine göre hareket halinde değil. Hareket eden ve yörüngesi değişen şey Dünyanın kendisi. Her ne kadar bunu yazı ile anlatmak çok zor olsa da, dünyayı güneş etrafında dönen bir top ve yıldızları da tüm bu yörüngenin dışında bu dönüşü izleyen seyirciler olarak düşünebilirsiniz. Dünya her gün bu yörüngede ilerler. Aynı zamanda da kendi etrafında da dönüşünü yapar. Her 23 Saat 56 dakikada bir, aynı seyircilere (Yıldızlara) dönerek bakar gibi düşünebiliriz. 23 Saat 56 dakika kavramı, Astronomide yıldız günü olarak adlandırılıyor. Yani bu süre geçtiğinde oluşacak gökyüzü haritası, 23 saat 56 dakika önceki harita ile çok benzer olacaktır.
Dünya bu yörüngede 365 gün geçirdiğinde, tam olarak aynı noktaya tekrar geri dönüyor. Yani aynı yıldızlara (seyircilere) tekrar bakmaya başlıyor. Bu da tam 1 yıl geçtiğinde benzer bir gökyüzü haritasının oluşacağını doğruluyor dolayısıyla. Umarız olabildiğince açık bir anlatım yapabilmişizdir.
Konum değişikliğinde ise benzerlik daha az oluyor. Ancak elbette İstanbul’un birbirine çok yakın iki ilçesi için oluşturulan harita neredeyse birebir aynı çıkıyor. Bunun sebebi ise aradaki mesafeden kaynaklı. İki noktadan da kuzey istikametine yönelip aynı gökyüzüne bakarsanız aynı gökyüzünü görürsünüz. Çünkü çok yakınsınız ve yıldızlar çok uzak.
Bu benzerlik 200-250km’lik bir uzaklıkta ayrılmaya başlar. Örneğin İstanbul’da Canes Venatici yıldızı görülürken, Çanakkale’de gözükmeyebilir. Ya da tam tersi olabilir. Bu paralel ve meridyenlerden, dolayısıyla dünyanın şeklinden kaynaklanan bir durumdur.
Özetle, iki farklı tarih vermenize rağmen benzer bir haritanın oluşma olasılığı düşük de olsa vardır. Zaten bunun teyidini de size daha önce ilettiğimiz programlar aracılığı ile kolaylıkla yapabilirsiniz.
Gökyüzü daire değil, harita nasıl daire oluyor?
Evet, gökyüzü tam olarak bir daire değil. Burada dünya haritası çıkarmaya benzer bir durum bulunuyor. Aslında dünyamız da elips bir yapıda ancak bunu haritaya basabilmemiz için belli projeksiyonlar kullanıyoruz. Airy projeksiyonu da bunlardan biri. Bu projeksiyon ile birlikte yeryüzünden gördüğünüz gökyüzünü bir daireye sığdırabiliyoruz. Bunun gibi 60’tan fazla projeksiyona çevirebilmemize rağmen en sağlıklısı bu.
Bu projeksiyonda çıkan görüntüyü şu şekilde çözümleyebilirsiniz. Haritanın en uç noktaları (Kuzey, Güney, Doğu, Batı gibi yerler) ufuk çizgileridir. Yani tamamen dümdüz bir yerde olduğunuzu hayal ederseniz ufukta görebileceğiniz en son yıldız, haritadaki dairenin en üst bölümünde yer alır. Kafanızı kaldırıp bakabileceğiniz tam orta nokta ise, dairenin tam orta noktasında bulunur. Gökyüzü Haritası Dairesinin en üst kısmı Kuzeyi, alt kısmı güneyi, sol kısmı doğuyu, sağ kısmı ise batıyı gösterir. Doğu – Batı kısmında kafanız karışabilir. Ancak burada gökyüzüne aşağıdan baktığınızı unutmayın. Bu yüzden gökyüzünü aynadan görüyormuş gibi bir etkiyle karşı karşıya kalıyorsunuz. Haritaların amacı da yer yüyüzünden gözlemlenen gökyüzü olduğu için haritaları hazırlarken bu kısmı bilerek düzeltmiyoruz ve saf hali ile bırakıyoruz.
Senin Gökyüzün Markası Hakkında Bilgiler
2018 yılından bu yana Gökyüzü haritası satışı yapıyoruz. Ancak astronomi aşkımız ve bu konuda yaptığımız çalışmalar bunun çok daha gerisine gidiyor. Gökyüzü haritası satışı yapan herhangi bir yerden ayrıldığımız konu da aslında burada başlıyor. Bu bizim bir işimiz olsa da, işimizi özenle yapmayı ve bu işe bir vizyon katmayı bir görev olarak görüyoruz.
Sitemizde satışta olan ürünlerden çok daha ucuza farklı yerlerde satılan benzer ürünler bulunuyor, evet farkındayız. Bunların tamamının nasıl oluşturulduğunu bilebilmemiz mümkün değil. Ancak özellikle gökyüzü haritası kolye olarak satılan benzer ürünlerin çok büyük bölümünün doğru haritayla oluşturulmadığını, hatta üzerindeki baskının bir gökyüzü haritası bile olmadığını söyleyebiliriz. Bunu kolaylıkla siz de sitemiz üzerinden teyit edebilirsiniz.
Daha önce belirttiğimiz gibi tüm ürünlerimizde tamamen kendi hazırladığımız programı kullanıyoruz. Şu ana kadar Türkiye içerisinde bunun bir örneğine rastlamadık. Dolayısıyla bu program, Türkiye’de Tek. Bu program oluşturulurken de, güncel kalabilmesi sağlanırken de bir yatırım yapılıyor. Bunun sonucunda da size %100 doğruluk güvencesi verebiliyoruz. Ancak kendimizin oluşturmadığı bir altyapıyı kullansaydık, bunun güvencesini verebilmemiz mümkün değildi. Çünkü veritabanı tamamen başkası tarafından değiştirilebilecek bir yapıda bu güvenceyi vermemiz sizi aldatmak olurdu.
Bunun sonucu olarak sitemizde satışını yaptığımız her ürünü olabilecek en minimum fiyatta tutmaya özen gösteriyoruz. Her yıl birçok ürünü portföyümüze ekliyoruz.
Bazen günlerce, aylarca çalışıp oluşturduğumuz bir ürün ya da fikir 1 gün içinde farklı kişiler tarafından birebir kopyalanabiliyor, çalınabiliyor. Bununla ilgili olarak her zaman gerekli yasal işlemleri gerçekleştirip, not alıyoruz. Siz de bu tarz kopya bir ürün veya içerik ile karşılaşırsanız bize iletmekten çekinmeyin.
Umarız bu yazı aklınızdaki sorulara yanıt verebilmiştir. Eğer hala aklınıza takılan bir konu olursa hiç çekinmeden bu yazının altında yorum olarak yazabilirsiniz.
Yasal Bilgilendirme: Yukarıda yer alan tüm araştırma detayları ve bilgiler Senin Gökyüzün markası tarafından hazırlanmış olup; 5070 sayılı kanuna göre üretildiği tarihten itibaren kayıt altına alınmıştır. İzinsiz farklı sitelerde yayınlanması, kopyalanıp baskılı ürünlerde kullanılması kesinlikle yasaktır. Aksi durumda tüm yasal haklar Senin Gökyüzün markası ve firmasına aittir.